مزایا و معایب ماده بیست‌ویک قانون جدید حمایت خانواده (ازدواج موقت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 فقه و مبانی حقوق اسلامی-دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

خانواده به‌عنوان مهم‌ترین و با هویت‌ترین نهاد اجتماعی، دارای جایگاه والایی است و به دنبال آن نقش قابل‌توجهی در سرنوشت افراد و جامعه دارد. در اسلام اگرچه مبنا بر ازدواج دائم است، ولی در مواردی، بنا بر مصالح و ضروریات، ازدواج موقت را نیز می‌پذیرد. اما ازدواج موقت، دستخوش نگاه بدبینانه و منفی‌گرایانه برخی بوده و مقبولیت عام نیافته و ازاین‌رو همواره یکی از موضوعات جنجال‌برانگیز می‌باشد. قانون جدید حمایت خانواده مصوب 1391 که در راستای اصل 10 قانون اساسی، و مبنی بر ایجاد قوانینی برای تأمین مصالح خانواده می‌باشد، در ماده 21 خود، به ازدواج موقت، اشاره‌کرده و در مواردی ثبت آن را نه‌تنها تأیید، بلکه الزامی اعلام کرده است. یافته‌ها نشان می‌دهد این ماده منتقدینی دارد که معایبی چون ایجاد عسر و حرج برای زوجین، گسترش هوسرانی و عدم تمایل به ازدواج دائم را از آثار این ماده می‌دانند. این تحقیق نشان می‌دهد این انتقادها وارد نیست و حتی مزایایی مثل حمایت از حقوق کودکان، نظام‌مند شدن این نوع ازدواج، سلامت جامعه و پیشگیری از برخی اختلافات را در پی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Advantages and disadvantages of Article 21 of the new family protection law (temporary marriage)

نویسندگان [English]

  • fatemeh ghaderi 1
  • mohammadreza kaykha 2
1 University of Sistan and Baluchestan
2 university of sistan and baluchestan
چکیده [English]

The family, as the most important and most identiable social institution, has a high status, followed by a significant role in the destiny of individuals and society. In Islam, however, it is based on permanent marriage, but in some cases it also accepts a temporary marriage on grounds of necessity. But temporary marriage has undergone some pessimistic and negative attitudes and has not been universally accepted and is therefore one of the controversial issues. The new Family Sponsorship Act of 1391, which is in line with article 10 of the Constitution, and the creation of laws for the provision of family benefits, has referred to temporary marriage in Article 21, and in some cases it has not only been approved, but also required. The findings show that this article has critics who find that the disadvantages of creating compassion and harassment for couples, the spread of laziness and the unwillingness to permanent marriage are considered by the material. The study shows that these criticisms are not forthcoming and even benefits such as protecting the rights of the child, regulating this kind of marriage, protecting the community and preventing some differences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Temporary marriage
  • marriage registration
  • family protection
  • Article 21
  • Shiite Jurisprudence
  • child protection
قرآن کریم
1. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب (1414 ه)، بیروت، دارصار.
2. امامی، حسن، حقوق مدنی (1340)، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه.
3. امینی، ابراهیم، انتخاب همسر (1369)، سازمان تبلیغات اسلامی.
4. امینی نجفی، عبدالحسین، الغدیر (1357)، تهران، کتابخانه بزرگ اسلامی.
5. انصاری، مرتضی، المکاسب [بی‌تا]، نشر تراث الشیخ الاعظم،.
6. جبعی عاملی، علی بن احمد (شهید ثانی)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (1377)، تهران: انتشارات سمت.
7. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه [بی تا]، قم، موسسه آل البیت (ع) الاحیاء التراث،
8. خمینی، روح الله، تحریر الوسیله[بی تا]، مطبعه الاداب فی النجف الاشرف.
9. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، ا لمفردات فی غریب القرآن (1408)، دفتر نشر الکتاب.
10. روزنامه اعتماد، سعید حقانی، شماره 2351، 1390.
11. سبحانی، جعفر، ازدواج موقت در کتاب و سنت (1374)، مجله فقه اهل بیت (ع)، سال 12، شماره 48.
12. شریفی، حسن، ازدواج موقت و چالش‌ها (1385)، قم: موسسه بوستان کتاب.
13. حسین صفائی و اسدالله امامی. مختصر حقوق خانواده. تهران: نشر میزان، هشتم، بهار ۸۴، ص 60.
14. -عاملی، محمد بن مکی (شهید اول)، اللمعه الدمشقیه (1373)، ترجمه محسن غرویان و علی شیروانی، قم: دارالفکر.
15. عسکری، مرتضی، ازدواج موقت در اسلام (1377)، تهران: مجمع علما اسلامی.
16. فکیکی، توفیق، المتعه و اثرها فی الاصلاح الاجتماعی (1413)، بیروت: الاضواء.
17. قرشی، علی اکبر، قاموس القرآن (1371)، ج 6، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
18. کریمی، شیوا، جایگاه نکاح منقطع در فقه شیعه و امکان و موانع ترویج آن در جامعه ایرانی (1387)، فصلنامه بانوان شیعه، شماره 16.
19. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی (1388)، نشر دارالکتب الاسلامیه.
20. متدین طوسی، احمد، بررسی و نقد لایحه جدید حمایت خانواده، [بی تا].
21. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار (1404)، بیروت: موسسه الوفا.
22. محقق داماد، مصطفی، قواعد فقه (1406)، ج 2، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
23. مشایخی، قدرت ا...، خانواده از دیدگاه فقه و حقوق اسلامی (1387)، تهران: انتشارات سمت.
24. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه (1353)، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
25. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار (1378)، تهران: انتشارات صدرا.
26. -----------، نظام حقوق زن در اسلام (1369)، انتشارات صدرا.
27. موفق اردستانی، محمد هادی، بررسی ازدواج موقت، [بی تا]، پایگاه تخصصی نشر مقالات حقوقی حق‌گستر..
28. میر خانی، عزت ا...، مرز شناسی در ازدواج موقت (1388)، مجله شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، شماره 9.
29. میر شمسی، فاطمه، شروط ضمن عقد نکاح بررسی و مقارنه مواردی از آن در فقه امامیه و اهل سنت (1387)، پژوهش‌نامه فقه و حقوق اسلامی، شماره اول.
30. نوری، حسین، (محدث نوری) مستدرک الوسایل (1408)، قم: موسسه آل البیت لاحیاالتراث،
سایت‌های اینترنتی
31. از نسخ نشدن قانون حمایت از خانواده سال 53 تا نظام‌مند شدن ازدواج موقت، پایگاه تحلیلی خبری خانواده و زنان، 1392،.mehrkhane.com به آدرس
32. .www.hawzah.net-پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، فرق ازدواج موقت با روسپیگری،
33. .www.khabaronline.ir - زمانی درمزاری، محمدرضا، ازدواج موقت از منظر قانون و از نگاه عموم، سایت خبر آنلاین