مسئولیت مدنی اشخاص دخیل در عملیات تخریب ساختمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد حقوق خصوصی از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه

چکیده

امروزه با پیشرفت جوامع بشری و افزایش رفاه اجتماعی، تخریب بناهای قدیمی و احداث ساختمان‌های نو و با تعداد طبقات بالا به جای آن‌ها امری معمول تلقی می‌شود. در اجرای عملیات تخریب ساختمان، به عنوان اولین مرحله ساخت‌وساز، اشخاصی چند دخیل هستند که طبق قانون مقررات ملی ساختمان و دیگر قوانین مربوطه وظایف و مسئولیت‌هایی بر عهده آن‌ها قرار گرفته است و تخلف از این وظایف حرفه‌ای، امکان ورود خسارت اعم از جانی و مالی به اشخاص را امری اجتناب‌ناپذیر می‌کند. در این نوشتار تلاش شده است تا با شناخت اشخاص دخیل در عملیات تخریب ساختمان، به بررسی مبانی مسئولیت مدنی و میزان مسئولیت هر یک از آن‌ها پرداخته شود. ماحصل پژوهش حکایت از آن دارد که مالک ساختمان، مهندس مجری طرح و مهندس ناظر به عنوان اشخاص حقیقی و شهرداری، سازمان نظام مهندسی و سازمان مسکن و شهرسازی به عنوان اشخاص حقوقی، عوامل دخیل در عملیات تخریب ساختمان هستند که حسب مورد ممکن است بر مبنای مسئولیت قراردادی، قاعده لاضرر، نظریه تسبیب و ... به صورت تضامنی و یا غیرتضامنی مسئول خسارات وارده شناخته شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Civil Liability of Involved Persons in Building Demolition Operation

نویسندگان [English]

  • behzad farjam 1
  • mehrdad shokrani 2
1 Master in Private Law in Faculty of Law & Political Sciences of University of Tehran
2 Ph.D. Student of Private Law, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University
چکیده [English]

Nowadays with the advancement of human society and increasing of social welfare, demolition of old buildings and construction of new buildings with more floors instead of them are deemed common practice. In performance of demolition operations, as the first phase of construction, and according to the national building regulations and other relevant provisions, a group of people are involved that violation of their professional duties and responsibilities does inevitable the possibility of damage both human and financial to people. In this article it have been tried with identifying of persons involved in the demolition of buildings, to be paid to study of principles of civil liability and amount of responsibility for each of them. The result of research indicates that building owner, executive engineer and supervisor engineer as real persons and municipality, engineering organization and housing and urbanism organization as legal entities are involved factors in demolition of building that according to case may be held responsible for damages based on contractual liability, No Loss Principle, theory of causality and … in the form of general partnership or non-general partnership.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Destruction Operation
  • La-Zarar Principle
  • causality
  • Supervisor Engineer
  • Executor of Plan

منابع

الف- کتاب‌ها
1- امامی، حسین، حقوق مدنی، جلد چهارم، چاپ چهارم، تهران: انتشارات اسلامیه، 1351.
2- امیری قائم‌مقامی، عبدالمجید، حقوق تعهدات، جلد اول، چاپ اول، تهران: نشر میزان، 1378.
3- بادینی، حسن، الزام‌های خارج از قرارداد از سلسله مباحث حقوق مدنی چهار، تهران: دانشگاه تهران دانشکده حقوق و علوم سیاسی، نیمسال دوم سال تحصیلی 91-1390.
4- باریکلو، علیرضا، تقریرات درس مسئولیت مدنی، قم: دانشگاه تهران پردیس قم، نیمسال دوم سال تحصیلی 87-1386.
5- حجازی‌فرد، اسماعیل، «مسئولیت مهندس ناظر ساختمان»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تهران پردیس قم، 1388.
6- خدابخشی، عبدالله، جبران خسارت کارگران در نظام مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1389.
7- شجاع‌پوریان، سیاوش، مسئولیت مدنی ناشی از خطای پزشک، چاپ اول، تهران: انتشارات فردوسی، 1373.
8- شهیدی، مهدی، آثار قراردادها و تعهدات، چاپ اول، تهران: انتشارات مجد، 1383.
9- عدل، مصطفی، حقوق مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: انتشارات بحرالعلوم، 1373.
10- عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، چاپ اول، تهران: انتشارات راه رشد، 1389.
11- غمامی، مجید، مسئولیت مدنی دولت نسبت به اعمال کارکنان خود، چاپ اول، تهران: نشر دادگستر، 1376.
12- قاسم‌زاده، مرتضی، مبانی مسئولیت مدنی،چاپ پنجم، تهران: انتشارات میزان، 1387.
13- قهرمانی، نصرالله، مسئولیت مدنی وکیل دادگستری، چاپ دوم، تهران: نسل نیکان، 1384.
14- کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد چهارم، چاپ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1376.
15- کاتوزیان، ناصر، الزام‌های خارج از قرارداد؛ مسئولیت مدنی قواعد عمومی، جلد اول، چاپ هشتم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1387.
16- کاتوزیان، ناصر، الزام‌های خارج از قرارداد؛ مسئولیت مدنی «مسئولیت‌های خاص و مختلط»، جلد دوم، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1393.
 
ب- مقالات
17- حکمت‌نیا، محمود و مسعود فیاضی، مسئولیت مدنی ناشی از تصرفات مالکانه، مجله حقوق اسلامی، سال یازدهم، بهار 93، شماره 40. صص 37-7
18- زاهدیان، مجتبی و راضیه اکبرزاده، نظام حقوقی حاکم بر مسئولیت مدنی ناشی از گودبرداری غیراصولی، فصلنامه وکیل مدافع، پاییز و زمستان 92، شماره دهم و یازدهم، صص 44-25.
19- صالحی مازندرانی، محمد، مسئولیت مدنی ناشی از تصرفات مالکانه، مجله حقوق اسلامی، سال یازدهم، بهار 93، شماره 40، صص 28-7.
ب- قوانین و مقررات
20- دفتر تدوین و ترویج مقررات ملی ساختمان، مبحث دوم «نظامات اداری»، مصوب 1384، چاپ چهارم، تهران: نشر توسعه ایران، 1387.
21- دفتر امور مقررات ملی ساختمان، مبحث چهارم «الزامات عمومی ساختمان»، 1388.
22- دفتر امور مقررات ملی ساختمان، مبحث دوازدهم «ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا»، 1388.
23- قانون شهرداری‌ها مصوب 1334 و اصلاحات بعدی آن.
24- قانون مدنی مصوب 1307.
25- قانون مسئولیت مدنی مصوب 1339.
26- قانون مجازات اسلامی مصوب 1392.